به گزارش خبرنگار اقتصادی خبر ساز، افزایش استقبال از بازار سرمایه یکی از موضوعات مهم در سال‌های 99 و 1400 بود و تعداد سهامداران حاضر در بورس را به یک باره با رشد قابل توجهی مواجه کرد.
اما نکته مهمی که در این زمینه مورد غفلت دولتمردان، سیاست گذاران و تصمیم گیران وقت قرار گرفت، حضور تعداد زیادی از افراد بدون آموزش‌های لازم در زمینه سرمایه‌گذاری در سهام بود، همین موضوع موجب شد، رفتارهای هیجانی و شکل‌گیری صف‌های خرید و فروش در بورس در آن ایام به اوج خود برسد و تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی جای خود را به رفتارهای هیجانی و ناشی از ترس بدهد؛ کاهش سود و متضرر شدن افراد در این دو سال از جمله نتایج این نوع رفتار میان سهامداران بوده است.
دولت سیزدهم در سند تحولی که با عنوان «سند تحول دولت مردمی» منتشر کرده است، با اشاره به همین موضوع و متضرر شدن سهامداران خُرد، راهبردهای لازم برای برون رفت از این وضعیت را نیز ارائه کرده است.
در ادامه به بررسی عوامل شکل‌گیری این رفتار و راهبردهای دولت پرداخته می‌شود.
* برنامه‌ریزی تقویت جایگاه سهامداران خُرد در نظام حکمرانی شرکتی
عامل یک: تمرکز نظام حکمرانی شرکتی بر حقوق سهامداران عمده در مقایسه با سهامداران خُرد.
راهبرد یک: تقویت جایگاه سهامداران خُرد در نظام حکمرانی شرکتی.
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- محدودسازی عضویت در هیئت مدیره شرکت‌ها صرفاً به اشخاص حقیقی و ممنوعیت حضور نمایندگان سهامداران حقوقی در هیئت مدیره و ارزیابی صلاحیت و معرفی اعضای مستقل هیئت مدیره به مجمع سهامداران، با پیشنهاد اصلاح قانون تجارت.
2- ایجاد سازوکاری برای ارائه پیشنهاد سهامداران خُرد جهت طرح در هیئت مدیره و مجامع شرکت‌ها.
3- افزایش شفافیت معاملات با اشخاص وابسته، بر اساس ماده 129 قانون تجارت، از طریق اقداماتی نظیر افشای جزئیات موضوع معامله، قیمت معامله، فرایند تعیین قیمت، دلایل عدم انجام معامله با اشخاص غیروابسته و گزارش کارشناسی در خصوص قیمت‌گذاری دارایی مذکور.
4- تشکیل کانون سهامداران حقیقی جهت نظارت هرچه بیشتر بر عملکرد شرکت های سرمایه پذیر.
* پیشنهاد پُرهزینه کردن ایجاد ساختارهای سهامداری هرمی، چندلایه و تو در تو
راهبرد دو: پُرهزینه کردن ایجاد ساختارهای سهامداری هرمی، چندلایه و تودرتو.
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- سلب حق رأی صندوق های بازارگردانی و سهام تحت تملک مستقیم یا غیرمستقیم شرکت های فرعی و وابسته، با پیشنهاد اصلاح قانون تجارت و عدم تأیید صلاحیت نمایندگان منتخب شرکت های فرعی و وابسته توسط سازمان بورس و اوراق بهادار.
2- شناسایی لایه های سهامداری و مشخص کردن ذینفعان واحد هلدینگ ها.
* هدفگذاری توسعه روش‌های شناسایی دستکاری قیمتی
عامل دو: رواج دستکاری قیمتی و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی در بازار.
راهبرد 1: توسعه روش‌های شناسایی دستکاری قیمتی و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی.
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- خرید یا توسعه ابزارها و فرایندهای فناوری‌های نوین، نظیر هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، برای شناسایی موارد مشکوک به دستکاری قیمتی و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی.
2- رسیدگی فوری و دقیق به گزارش‌های مردمی ارسالی به درگاه گزارش‌دهی مردمی در خصوص بازار سرمایه، نظیر دستکاری قیمتی و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی.
* ضرورت الزام شرکت‌های بورسی به ثبت و نگهداری اطلاعات ارتباطات بورسی
راهبرد دو: تقویت زیرساخت های اطلاعاتی و رویه های ثبت، نگهداری و طبقه بندی اطلاعات در شرکت های بورسی و نهادهای مالی؛
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- الزام شرکت‌های بورسی و نهادهای مالی بازار سرمایه به ثبت و نگهداری اطلاعات ارتباطات بورسی.
2. الزام شرکت های بورسی و نهادهای مالی بازار سرمایه به انتصاب مدیر تطبیق، به منظور شناساندن الزامات قانونی افشای اطلاعات به مدیران و کارکنان شرکت، طبقه بندی سطح دسترسی کارکنان شرکت به اطلاعات و اطمینان از تنظیم فرایندهای داخلی شرکت بر اساس الزامات قانونی.
* پیشنهاد تشدید تبعات دستکاری قیمتی و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی
راهبرد سه: تشدید تبعات دستکاری قیمتی و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی؛
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- افزایش شفافیت معاملات اشخاص دارای دسترسی به اطلاعات نهانی با اقداماتی نظیر رفع منع معامله و افشای معاملات مدیران و اعضای هیئت مدیره شرکت‌های بورسی، نهادهای مالی بازار سرمایه، سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت‌های بورس و فرابورس، شامل کد بورسی شخصی و همه کدهای بورسی معامله کننده به نفع آنها؛
2. تشدید مجازات مربوط به دستکاری قیمتی و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی و الزام به پرداخت خسارت سهامداران زیان دیده از دستکاری قیمتی، با پیشنهاد قوانین لازم؛
* برنامه‌ریزی تقویت زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مردم
عامل سه: ورود توده‌وار و هیجانی سرمایه گذاران خُرد به بازار؛
راهبرد یک: تقویت زیرساخت های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مردم؛
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- توسعه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با اقداماتی نظیر تسهیل اعطای مجوز تأسیس صندوق به نهادهای مالی، حذف سقف تعداد واحد از صندوق‌ها و توسعه صندوق‌های تخصصی؛
2- رقابتی کردن کارمزد صدور و ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و کاهش کارمزد معاملات صندوق‌ها؛
3- توسعه ابزارها و نهادهای رتبه‌بندی و ارزیابی عملکرد و ساماندهی نحوه گزارش‌گیری عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک؛
راهبرد دو: توسعه ابزارهای مدیریت ریسک برای پوشش زیان سرمایه‌گذاران خُرد، در صورت سقوط بازار؛
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1. تقویت ابزارهای تنوع بخشی به سبد سرمایه‌گذاری نظیر صندوق های شاخصی، با اقداماتی مانند تسهیل اعطای مجوز این صندوق ها به نهادهای مالی و کاهش کارمزد آنها؛
2- طراحی ابزارهای مشتقه مدیریت ریسک با تمرکز بر ابزارهای پوشش ریسک سقوط شاخص و الزام سرمایه گذاران خُرد به خرید این ابزارها برای مدت مشخصی پس از شروع به فعالیت در بازار؛
3- کاهش ریسک سرمایه گذاران خُرد با طراحی ابزارهای بیمه- بورس، جهت استفاده از ظرفیت شرکت های بیمه در بازار سرمایه؛
4- فراهم کردن امکان تضمین اصل سرمایه در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک برای سرمایه‌گذاران بلندمدت در صندوق با تدوین الزامات کفایت سرمایه توسط سازمان بورس و اوراق بهادار؛
* هدفگذاری افزایش تدریجی دامنه نوسان
راهبرد سه: حذف دامنه نوسان قیمت؛
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- افزایش تدریجی دامنه نوسان؛
راهبرد 4: ارتقای سواد مالی سرمایه گذاران خُرد و آحاد جامعه؛
اهم اقدامات مدنظر و پیشنهادی به شرح زیر است:
1- ارائه آموزش‌های لازم برای ارتقای سواد مالی به ویژه آموزش‌های مرتبط با بازار بورس و روش‌های صحیح سرمایه‌گذاری خُرد، از طریق تدوین محتواهای مناسب، اصلاح کتب درسی و به کارگیری ابزارهای نوین آموزشی؛
2- ترویج مفاهیم، مبانی و قوانین بازار سرمایه با تولید برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی در رسانه ملی و فضای مجازی، با همکاری سازمان صدا و سیما و سایر نهادهای فرهنگی، تبلیغی و رسانه‌ای؛
3- ساماندهی و نظارت بر فعالیت مؤسسات آموزشی مرتبط با بازار سرمایه و انتشار فهرست مؤسسات مورد تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار، به منظور مبارزه با تبلیغات غیرواقعی و اغواکننده در مورد بازار سهام.
انتهای پیام/
